Συνομιλώντας με την Ευτυχία
(Το προηγούμενο κείμενο περί "αγίων", αυτό το ποστ και τα επόμενα πέντε αποσπάσματα, δημοσιεύτηκαν σε ένα αφιέρωμα το περασμένο Σάββατο στη Φιλολογική Βραδυνή)
Τα στιχάκια της, εκείνα που πουλούσε σε συνθέτες της εποχής της για ένα κομμάτι ψωμί, ηχούν στα αυτιά μου τραγουδισμένα πότε από τον Μπιθικώτση και τη Μοσχολιού, πότε ντυμένα με τη μουσική του Τσιτσάνη. Είχα ακούσει τόσες φορές καλλιτέχνες να μιλούν για τη θρυλική «γριά» του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού, αλλά η μορφή της παρέμενε άγνωστη σε μένα. Όπως και η ζωή της. Μόνο το πάθος της για τα χαρτιά περνούσε από τις κουβέντες του σιναφιού στο μέλλον. Α, ναι, και το απαράμιλλο ταλέντο της, στα τυπικά των συζητήσεων. Που τελικά δεν ήταν τυπικά. Σ’ αυτή τη γυναικεία μορφή έδωσε φωνή -σπαρακτικά αληθινή- να εξιστορήσει το βίο της ο Γιάννης Bach Σπυρόπουλος. Με ένα κείμενο τόσο ζωντανό, παλλόμενο, ποιητικό, ίσως επειδή είναι γραμμένο από ένα μουσικό, με ένα ρυθμό που δεν μπορείς να του αντισταθείς. Με συγκίνησε το πρώτο πρόσωπο που χρησιμοποίησε τόσο πετυχημένα ο δημιουργός. «Ένα μπλουζ για την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» είναι ο τίτλος του βιβλίου. Και πρόκειται για ένα μπλουζ που δεν ξεχνάς. Οι λέξεις του γυροφέρνουν στο μυαλό σου και καιρό μετά: «...Αν κάποιος βάλει στη σειρά που πρέπει τα στιχάκια μου θα είναι σαν μια τραγωδία. Σκόρπια χορικά για το δράμα έγραψα, μόνο αυτό έκανα. Να πω πως ο άνθρωπος είναι μια τραγική ύπαρξη...από παντού μ’ έβρισκαν κατάσαρκα οι καιροί, αντέχει ο άνθρωπος, άκουσέ με, σου το λέω εγώ, η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου...Όταν απευθύνεται σ’ εσένα ο πόνος είναι σαν να σε παίρνει στα σοβαρά ο Θεός, πώς να τον καταλάβεις αλλιώς τον Θεό! Ο πόνος σε βάζει στον κόπο του διπλανού σου και τον μοιράζεσαι έτσι...Το φυσικό σου πρόσωπο έχει μια χορδή ο νους που την κουρδίζει, είναι το ζητούμενο στην ύπαρξη, και αυτό που θα βγει προς τα έξω να το αναγνωρίζουν και να ξέρουν ότι εσύ έρχεσαι. Μ’ αυτό το μοναδικό σαν σήμα μορς δεν σε καταπίνει το χάος...». Μέσα σε ένα κείμενο 45 σελίδων, ο Γιάννης Bach Σπυρόπουλος ζωντανεύει τη γυναίκα, την καλλιτέχνη, την τραγική της υπόσταση, την αστείρευτη δύναμη της ψυχής της, με ένα καταλυτικό αποτέλεσμα: σε αναγκάζει να αναλογιστείς τη δική σου ζωή, τα δικά σου αποθέματα, σε βάζει στο δρόμο της όσο εσύ πορεύεσαι στο δικό σου. Σε αναγκάζει να διασταυρωθείς με το αμείλικτο βλέμμα της ειλικρίνειάς της και να μην το αποφύγεις στιγμή. Στην έκδοση περιλαμβάνεται και μια ανέκδοτη -μόνη σωζόμενη- συνέντευξη της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου (1971) από το αρχείο του Παναγιώτη Κουνάδη σε CD, της οποίας η απομαγνητοφώνηση υπάρχει επίσης στο βιβλίο.
Τα στιχάκια της, εκείνα που πουλούσε σε συνθέτες της εποχής της για ένα κομμάτι ψωμί, ηχούν στα αυτιά μου τραγουδισμένα πότε από τον Μπιθικώτση και τη Μοσχολιού, πότε ντυμένα με τη μουσική του Τσιτσάνη. Είχα ακούσει τόσες φορές καλλιτέχνες να μιλούν για τη θρυλική «γριά» του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού, αλλά η μορφή της παρέμενε άγνωστη σε μένα. Όπως και η ζωή της. Μόνο το πάθος της για τα χαρτιά περνούσε από τις κουβέντες του σιναφιού στο μέλλον. Α, ναι, και το απαράμιλλο ταλέντο της, στα τυπικά των συζητήσεων. Που τελικά δεν ήταν τυπικά. Σ’ αυτή τη γυναικεία μορφή έδωσε φωνή -σπαρακτικά αληθινή- να εξιστορήσει το βίο της ο Γιάννης Bach Σπυρόπουλος. Με ένα κείμενο τόσο ζωντανό, παλλόμενο, ποιητικό, ίσως επειδή είναι γραμμένο από ένα μουσικό, με ένα ρυθμό που δεν μπορείς να του αντισταθείς. Με συγκίνησε το πρώτο πρόσωπο που χρησιμοποίησε τόσο πετυχημένα ο δημιουργός. «Ένα μπλουζ για την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» είναι ο τίτλος του βιβλίου. Και πρόκειται για ένα μπλουζ που δεν ξεχνάς. Οι λέξεις του γυροφέρνουν στο μυαλό σου και καιρό μετά: «...Αν κάποιος βάλει στη σειρά που πρέπει τα στιχάκια μου θα είναι σαν μια τραγωδία. Σκόρπια χορικά για το δράμα έγραψα, μόνο αυτό έκανα. Να πω πως ο άνθρωπος είναι μια τραγική ύπαρξη...από παντού μ’ έβρισκαν κατάσαρκα οι καιροί, αντέχει ο άνθρωπος, άκουσέ με, σου το λέω εγώ, η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου...Όταν απευθύνεται σ’ εσένα ο πόνος είναι σαν να σε παίρνει στα σοβαρά ο Θεός, πώς να τον καταλάβεις αλλιώς τον Θεό! Ο πόνος σε βάζει στον κόπο του διπλανού σου και τον μοιράζεσαι έτσι...Το φυσικό σου πρόσωπο έχει μια χορδή ο νους που την κουρδίζει, είναι το ζητούμενο στην ύπαρξη, και αυτό που θα βγει προς τα έξω να το αναγνωρίζουν και να ξέρουν ότι εσύ έρχεσαι. Μ’ αυτό το μοναδικό σαν σήμα μορς δεν σε καταπίνει το χάος...». Μέσα σε ένα κείμενο 45 σελίδων, ο Γιάννης Bach Σπυρόπουλος ζωντανεύει τη γυναίκα, την καλλιτέχνη, την τραγική της υπόσταση, την αστείρευτη δύναμη της ψυχής της, με ένα καταλυτικό αποτέλεσμα: σε αναγκάζει να αναλογιστείς τη δική σου ζωή, τα δικά σου αποθέματα, σε βάζει στο δρόμο της όσο εσύ πορεύεσαι στο δικό σου. Σε αναγκάζει να διασταυρωθείς με το αμείλικτο βλέμμα της ειλικρίνειάς της και να μην το αποφύγεις στιγμή. Στην έκδοση περιλαμβάνεται και μια ανέκδοτη -μόνη σωζόμενη- συνέντευξη της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου (1971) από το αρχείο του Παναγιώτη Κουνάδη σε CD, της οποίας η απομαγνητοφώνηση υπάρχει επίσης στο βιβλίο.