Κανιβαλικό και ναρκισσιστικό παρελθόν

Είχα να το επισκεφτώ από το σχολείο, προ αμνημονεύτων στη ζωή μου δηλαδή. Καμιά 15αριά χρόνια πίσω. Μας είχε πάει ένας καθηγητής γεωλογίας -ούτε καν κάποιος που να είχε τελειώσει ιστορικό-αρχαιολογικό- από φιλότιμο δικό του, για χαβαλέ δικό μας κατέληξε τότε. Εφηβεία βλέπεις... Το μόνο που θυμόμουν ήταν ένας γιγάντιος αμφορέας. Τον βρήκα πάλι. Αυτός δεν χάνεται. Εμείς θα παρέλθουμε, θα γεράσουμε, αυτός τίποτα εκεί. Απλώς μπορεί να μπει σε άλλο σημείο μιας φωτισμένης αιθούσης. Για να μην ξεχνάμε. Είπα να ξαναπάω τώρα που ανακαινίστηκε -για το Αρχαιολογικό Μουσείο Ναυπλίου μιλάω τόση ώρα- και το είχα δει απαστράπτον στην τηλεόραση για να δω πώς θα μου φανεί τώρα. Καμιά φορά η ξεκούραση στις διακοπές δεν έχει να κάνει με τα μπάνια και τον ύπνο μόνο, αλλά και με τα καινούρια ερεθίσματα. Καινούρια; Ναι, καινούρια. Έτσι, παραμένει το παρελθόν για κείνον που δεν το βίωσε: καινούριο. Και τον περιμένει με ανοιχτές αγκάλες. Για ξενάγηση. Η πρώτη φωτογραφία είναι από το πάτωμα στην είσοδο του Μουσείου.

Εκείνο που με σόκαρε, γι' αυτό και δεν τόλμησα να σηκώσω καν την οθόνη του κινητού για να το αποτυπώσω, ήταν οι σκελετοί χιλιετιών. Και σκέφτομαι, φαντάσου να ανήκουν στους πιο ντροπαλούς ανθρώπους που πέρασαν από τον κόσμο, τα κουφάρια των οποίων είναι αναγκασμένα να εκτίθενται καθημερινά σε κοινή θέα. Λες κι από κάποια εκδίκηση. Του θανάτου; Της ζωής; Δεν ξέρω. Αλλά να βλέπουν μέχρι μέσα μέσα σου, όταν εσύ δεν είσαι εδώ. Μέχρι και τα κόκκαλά σου. Κανιβαλικοί είμαστε οι άνθρωποι. Αλλά λειτουργεί καλά για το ένστικτο της επιβίωσής μας: βλέπεις το σκελετό για να ξεκουνήσεις τη ζωή σου, εν ανάγκη να τη βιάσεις να προχωρήσει, μπας και δεν προλάβεις. Ελπίζοντας ότι ως νεκρός θα δικαιωθείς, χωρίς να γίνεις έκθεμα...
Οι καθρέφτες μού επεφύλασσαν την πιο ναρκισσιστική μου αντίδραση. Προσπάθησα να φωτογραφήσω το είδωλό μου απάνω τους, για την ακρίβεια στο προστατευτικό τους διάφανο κάλυμμα που καθρεφτιζόμουν. Ελπίζω να απέτυχα. Κατά βάθος.


Οι παραπάνω μηροί είναι από φωτογραφία των ανασκαφών στις περιοχές της Αργολίδας που αναδύθηκαν τα ευρήματα με τη βοήθεια της αρχαιολογικής σκαπάνης. Φαντάστηκα έναν άνθρωπο χωρίς τα υπόλοιπα μέλη του. Πώς θα λειτουργούσαν οι μηροί χωρίς το μυαλό μας; Χωρίς το κέντρο βάρους του υπόλοιπου κορμιού;


Η σπείρα της ζωής της αναγέννησης (σε λεπτομέρεια ευρήματος) είναι από κείνα τα σχήματα που όπου και να ανακαλύπτω μού δημιουργούν μιαν αρχέγονη ευφορία. Γι' αυτό και δεν βγαίνω από το σπίτι μου, χωρίς αυτό το μικρό λαβύρινθο που έχει αρχή και τέλος, να τον κρατάω στο χέρι μου. Θέλω να ορίζω τον μίτο και καμιά φορά να τον χαρίζω κιόλας σε άλλους. Λες το σύνδρομο της Αριάδνης;


Αν ήμουν αλχημιστής, έστω μια ποταπή μάγισσα, θα ένιωθα ένα κάποιο σκίρτημα, βρίσκοντας τόσα πολλά και διαφορετικά φιαλίδια, φαντάζομαι. Αλλά δεν είμαι. Μια απλή θερινή περιηγήτρια που δεν μπαίνει καν στον κόπο να γράψει τα επιστημονικά δεδομένα των εκθεμάτων του Μουσείου. Γράφω γι' αυτά που είδα, όπως τα είδα, με τα μάτια του ανθρώπου που διψάει μες στο μεσημέρι για λίγο τρεχούμενο παρελθόν. Που καμιά φορά σκιαγραφεί τα μονοπάτια του μέλλοντος. Τι θα μείνει από μας; Μήπως ο σκληρός δίσκος μας; Και να προσπαθούν για χιλιετίες να τον αποκωδικοποιήσουν σαν το δίσκο της Φαιστού; Αλίμονο.


Καταχάρηκα τα κοσμήματα. Νομίζω ότι πιο κομψά και μοντέρνα, δύσκολα ανακαλύπτει κανείς. Σχεδόν συγκινήθηκα αντικρίζοντας το χρονικό βάθος της γυναικείας ματαιοδοξίας μας. Φαντάστηκα τις γυναίκες που τα φορούσαν, πατώντας το χώμα του αργολικού κάμπου με τη μόνιμη υγρασία του και τον καύσωνα του θέρους που τον σβήνει ο αέρας από τη θάλασσα. Το σούρουπο.

Τα δελφίνια της Τίρυνθας με ταξίδεψαν πιο μακριά από όπου μπορούσε να φανταστεί το σάπιο μου γόνατο όταν ανέβαινα τα σκαλοπάτια του Μουσείου. Άξιζε τον κόπο το απομεσήμερο με τ' αλάτι απάνω στο σώμα σαν μια κρούστα θαλάσσιου παρελθόντος. Τι πιο αρχέγονο από τ' αλάτι;