Όλα για τον πατέρα του
Διάβασα την αληθινή ιστορία του Φίλιπ Ροθ "Πατρική κληρονομιά" σε μετάφραση από τον Τάκη Κιρκη που κυκλοφορεί πλέον στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πόλις (το 1995 είχε εκδοθεί από τις εκλεκτές εκδόσεις Χατζηνικολή). Άμα μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω, αυτό θα ήθελα να είναι το πρώτο βιβλίο που θα διάβαζα από το Ροθ. Τότε δεν θα παρεξηγούσα πια τίποτα από τον κυνισμό και την ειρωνεία του. Δεν θα είχα ενοχληθεί ποτέ από την αμηχανία του, μην πω την αδυναμία του, να αντιμετωπίσει τον εαυτόν του και τις γυναίκες της ζωής του μέσα από τις σελίδες των βιβλίων του ανθρώπινα, της προκοπής, με τακτ τέλος πάντων, όπως το εννοώ εγώ.
Ας πούμε εγώ προτιμώ τον "Καθένα" από τα άλλα του βιβλία που καταφεύγει στην απίστευτη αυτοφαγία του για να μας δείξει πόσο σπουδαίος συγγραφέας είναι. Εδώ βέβαια, στην "Πατρική κληρονομιά" κι αν κατακρεουργεί με τη γραφίδα του τον ίδιο του τον πόνο... Είναι μεγάλος λογοτέχνης, φοβερός αφηγητής, το ξέρει, μακάρι να το είχε πιστέψει νωρίτερα και θα μας είχε δώσει ακόμη πιο αληθινά βιβλία, ακόμη πιο ανθρώπινα, ακόμη πιο βαθιά. Μεγάλος στιλίστας της γραφής ακόμη κι όταν αναμετριέται με το θάνατο των αγαπημένων του ανθρώπων. Οι λέξεις του γίνονται το αποκούμπι για να κρατηθεί. Είναι ο τρόπος του να διασώζει τη μνήμη. "Να μην ξεχνάς τίποτα". Γράφει ένα βαθιά συγκινητικό κείμενο -όχι μυθοπλαστικό κι αυτή είναι η κατάκτησή του- απαριθμώντας μόνο γεγονότα από έναν μεγάλο αγώνα, τον μεγαλύτερο: αυτόν με το θάνατο.
Ο τύπος αυτός που λες κι έγραφε βιβλία για να σπάσει πλάκα με την ίδια τη ζωή παλιότερα, τότε που ονειρευόταν ότι ήταν "Βυζί" και έδινε τροφή στις πάσης φύσεως ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις, δεν σπάει πλάκα με το θάνατο. Στέκεται αξιοπρεπής και κύριος απέναντί του. Κάμπτει ακόμη και την επιτηδευμένη αλαζονεία των ηρώων του για χάρη του, ανοίγει την πόρτα και τον αφήνει να περάσει. Έγραψε ένα βιβλίο, όπως τον δίδαξε ο πατέρας του: "...ο πατέρας μου μού δίδαξε τη γλώσσα του δρόμου. Γιατί ήταν ο ίδιος η γλώσσα του δρόμου, αντι-ποιητικός και εκφραστικός και πάντα καίριος, με όλους τους εξόφθαλμους περιορισμούς της γλώσσας του δρόμου και την ανεξάντλητη δύναμή της..."
 |
| photo: scalidi |