Μαύρο φόντο
Η κατάσταση που ζούμε στη χώρα, είναι μαύρη κι άραχλη.
Είμαστε το ιδανικό φόντο για ένα νουάρ μυθιστόρημα, μόνο που αυτά που ζούμε,
ξεπερνάνε κατά πολύ τη λογοτεχνική φαντασία. Έτσι γίνεται με την πραγματικότητα
και τη σαρωτική της δύναμη.
Η πρόσφατη εξιχνίαση των εγκληματικών οργανώσεων στη
Θεσσαλονίκη και η αποκάλυψη της μαφιόζικης δράσης τους, ήρθε να επιβεβαιώσει
την αίσθηση αυτή μελαγχολίας που σε πιάνει άμα τριγυρνάς, ας πούμε στην Αθήνα,
που είναι συγκεντρωμένος και ο μεγαλύτερο πληθυσμός της χώρας. Οι συνθήκες στο
κέντρο της πόλης, Πατήσια, Κυψέλη, Άγιος Παντελεήμονας, Μεταξουργείο, Κολωνός,
Ομόνοια, δεν απέχουν πολύ από τις υποβαθμισμένες συνοικίες της Μασσαλίας, όπως
τις περιγράφει ο Ζαν-Κλωντ Ιζζό στην αριστουργηματική ομώνυμη τριλογία του για
την αγαπημένη του πόλη. Τρία βιβλία που γράφτηκαν ούτε καν την περασμένη
δεκαετία, αλλά την αμέσως προηγούμενη του '90. «Το μαύρο τραγούδι της Μασσαλίας»,
«Το τσούρμο», «SOLEA” (εκδόσεις Πόλις)
αποτυπώνουν τη διάβρωση μιας κοινωνίας του ευρωπαϊκού νότου, με αντιστοιχίες
μαθηματικής ακρίβειας με τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα που βιώνουμε. Στον
ξένο Τύπο πρόσφατα γίνονταν αναφορές για το ότι στη διεθνή αυτή κρίση, εκείνη
που διαθέτει αναπόφευκτα τη μεγαλύτερη ρευστότητα στο παγκόσμιο σκηνικό, δεν
είναι άλλη από τη Μαφία. Στη δική μας τοπική κλίμακα επιβεβαιώνεται μέρα με τη
μέρα ο ισχυρισμός από το αστυνομικό δελτίο. Και ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός των
αυτοκτονιών στη χώρα μας αποκτά και νέα διάσταση απ' αυτή του ψυχολογικού
αδιεξόδου.
Το χειρότερο σ' αυτή την κρίση, σε πολιτικό επίπεδο, για τη
χώρα είναι η στροφή μερίδας ανθρώπων σε έναν νέο άκρατο συντηρητισμό που ενέχει
μεγάλους κινδύνους ενίσχυσης της μισαλλοδοξίας, του φανατισμού, του ρατσισμού,
ακόμα και φασιστικών στοιχείων. Διαβάζοντας την τριλογία του φασισμού του Κάρλο
Λουκαρέλι, «Εν λευκώ», «Ένα μουντό καλοκαίρι», «Το μπουρδέλο της οδού Όκε»
(εκδόσεις Κέδρος), βλέπει κανείς πώς στη γειτονική μας χώρα ο Μεσοπόλεμος
γέννησε και εξέθρεψε τη φασιστική εκείνη ιδεολογία που αιματοκύλησε την Ευρώπη,
με την ανοχή της κοινωνίας. Η σκοτεινή ατμόσφαιρα εκείνη της εποχής με το
σήμερα έχει το μεγάλο κοινό στοιχείο: την αβεβαιότητα και την απελπισία. Το φόβο.
Αν φοβόμαστε μόνο μήπως χάσουμε τα λεφτά μας, όσοι δεν τα
έχουν ήδη χάσει, είναι το λιγότερο. Να μην κινδυνέψουν οι ελευθερίες μας είναι
το σημαντικότερο κι αυτό πρέπει να περιφρουρήσουμε τούτη την ώρα. Θα πρέπει να
βρούμε τη σοβαρότητα να θελήσουμε η δημοκρατία μας να ωριμάσει, να στηριχτεί σε
μας, γιατί δεν είναι ποτέ δεδομένη. Κάθε μας συμπεριφορά μέσα στην κοινωνία
είναι μια βαθιά πολιτική πράξη που έχει συνέπειες, ας τις αναλογιστούμε κι ας
υπερασπιστούμε το αυτονόητο.
(Δημοσιεύτηκε στη "Βραδυνή" στις 20 Ιανουαρίου 2012)