Η ζωή μας ως μη αγανακτισμένων Ελλήνων

photo: scalidi

Οι λέξεις και το χειρότερο, η έννοιά τους, ρεαλισμός, ορθολογισμός και αποτελεσματικότητα, πράξη και πρακτικότητα, έχουν εξοριστεί τόσο βάναυσα από τη ζωή μας. Αν όχι την ιδιωτική συλλήβδην, σίγουρα τη δημόσια. Η υπεράσπιση του αυτονόητου, ακόμη και σ' αυτή την εποχή της κρίσης, θέλει υγιές στομάχι κι ανθεκτικό. Θέλει να μην φοβάσαι ότι θα κατρακυλήσεις στην ετικέτα της γραφικότητας, ακόμη κι όταν θα αγωνίζεσαι για το αυταπόδεικτο, το απλό, το πασιφανές, εκείνο που δεν θέλει κανείς να παραδεχτεί, ωστόσο, για να μην χάσει τα πενιχρά του και τόσο άθλια συμφέροντα.
Θα ξεκινήσω από τα καθημερινά: ταξιτζού στη Θεσσαλονίκη, στο αεροδρόμιο, η πρώτη της κουβέντα μόλις μπαίνει στο όχημα «θέλετε απόδειξη;», «γιατί έχει σημασία άμα θέλουμε; πρέπει να μας δώσετε», «ε, πώς δεν έχει, θα πληρώσετε το ΦΠΑ εσείς, άσε που η απόδειξη δεν περνάει πουθενά στην εφορία», «θέλουμε απόδειξη, γιατί είστε υποχρεωμένη να κόψετε, δεν έχετε πάρει χαμπάρι τι ζούμε; θα κλέβουμε τον ίδιο μας τον εαυτό; και η απόδειξη περνάει στην εφορία, έλεος πια», πληρώσαμε το ΦΠΑ της «κυρίας» που δεν ήταν άλλος από μια παραπάνω γύρα έξω από το ξενοδοχείο το οποίο τάχα μου δεν έβρισκε, γιατί δεν κοιτούσε το «ναβιγκάτορ» μπροστά της που είχε για μόστρα, ούτε ακολουθούσε τις υποδείξεις τις δικές μας που απλώς είχαμε μπροστά μας το χάρτη ως ξένοι στην πόλη. Στη δε Αθήνα, τις τελευταίες ημέρες έχω μπει μόνο σε ταξί που οδηγούν άνθρωποι που αγωνίζονται να σε καταλάβουν πού θέλεις να πας, δεν είναι από δω, δεν βάζουν το ταξίμετρο να γράφει, δεν κόβουν αποδείξεις, δεν, δεν, δεν. Εταιρείες που τους εκμεταλλεύονται και κλέβει ο κλέψας τον κλέψαντα αενάως, προφανώς. Να γιατί θεωρώ ότι ακόμα δεν έχει αγανακτήσει πραγματικά και ουσιαστικά κανένας. Όλα αυτά σε μια μέρα θα σβήνανε, άμα αγανακτούσε ο καθένας ξεχωριστά και αποφάσιζε να γίνει πολίτης, με όλη τη σημασία της λέξεως. Αποτελεσματικά. Η λεξούλα που μας λείπει τόσο και την απαιτούμε από τους άλλους.
Οφθαλμίατρος του ευρύτερου κέντρου σε φίλη προχθές: «θέλετε απόδειξη;», «γιατί να μην θέλω απόδειξη;», «γιατί άμα δεν θέλετε απόδειξη η εξέταση κοστίζει 40 ευρώ, με απόδειξη 60 ευρώ», «δηλαδή χρεώνετε την απόδειξη 20 ευρώ;», «απόδειξη, λοιπόν, γιατί φαίνεται εγώ έκανα την ακριβή εξέταση» του απαντάει, αλλά ο κυνικός που έχει πει και τον όρκο του Ιπποκράτη δεν καταλαβαίνει τίποτα. Η αγανάκτηση θέλει κότσια και δεν εκφράζεται μόνο με ορθοστασίες στο Σύνταγμα, λυπάμαι που θα το πω. Πολιτική στάση δεν είναι μόνο η όρθια θέση, αλλά η καθημερινή ορθολογιστική μας στάση απέναντι σε οτιδήποτε έχουμε να αντιμετωπίσουμε.
Το να αγανακτούμε όμως αποτελεσματικά, σημαίνει να καβγαδίζουμε καθημερινά, να απειλούμε με κυρώσεις, να χαλάμε τη ζαχαρένια μας που στάζει πια φαρμάκι, τέλος πάντων να ξεβολευόμαστε από την ευκολία να δεχόμαστε τα πάντα αβασάνιστα, κοινώς να βρισκόμαστε κάθε μέρα σε πόλεμο... Κι όλα αυτά μόνο για να υπερασπιζόμαστε το απλό, το αυτονόητο που έχει καταργηθεί από την αρχοντοχωρατιά μας να κοροϊδεύει ο ένας τον άλλον, για μια χούφτα ικανοποίηση ότι είναι καλύτερος, εξυπνότερος, πλουσιότερος, τη βολεύει ευκολότερα από τον άλλο. Το βαθύτερο σύμπλεγμά μας που δεν μας αφήνει να βλέπουμε την αντικειμενική πραγματικότητα, όπως είναι. Αν οι αγανακτισμένοι στο Σύνταγμα έχουν βγάλει τα πράσινα, μπλε, κόκκινα, μαύρα γυαλιά τους, είναι μια πρώτη καλή αρχή για όταν επιστρέφουν την άλλη μέρα στη ζωή τους.

(Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη "Βραδυνή" την Παρασκευή 3 Ιουνίου 2011)